Tüp bebek ne zaman öneriliyor? Tüp bebek tedavisi hangi durumlarda

Açıklanamayan infertilitede son yıllara kadar aşılama yöntemi yaygın olarak kullanılmış ve tüp bebek yöntemine geçmeden önce bazı klinikler 3-6 kez bu yöntemi denemişlerdir. Son yıllarda yapılan istatistiksel çalışmalarda ise aslında aşılamanın toplam gebelik oranına fazla katkısı olmadığı gösterilmiştir. Örneğin, infertil çiftlerin bir kısmına 2 yıllık sürede 3-4 kez aşılama yapılsa ve bir kısmına da bu sürede düzenli ilişki önerilse, 2 yıllık sürenin sonunda gebelik oranları yaklaşık olarak aynıdır. Günümüz üreme tıbbında sadece hafif erkek faktöründe çiftlere aşılama önerildiğini hatırlatalım.

Çiftlere düzenli ilişki mi yoksa tüp bebek mi önerilmesi hususunda 4 kritere göre karar veriliyor: Kadının yaşı, evlilik süresi, çiftin çocuk arzusu ve kadının yumurtalık rezervi. Kadın genç ve kısa süreli evli ise beklenebilir. Yumurta rezervi azalmış ve özellikle 35 yaşın üzerindeki kadınlara aşılamanın önerilmesi uygun değildir. Bu çiftler için tüp bebek uygun tedavidir. Toplamda 3-4 aşılama ile 1 tüp tedavisinin maliyeti yaklaşık olarak aynıdır. İngiltere’de 1978 yılında tüp bebek yöntemi ile ilk sağlıklı bebek elde edildikten sonra, teknoloji ve bilgi konusunda büyük ilerlemelerin kaydedildiği bir zamandayız. Buna bağlı olarak gebelik oranlarında anlamlı artışlar söz konusu.

YAŞ ARTTIKÇA GEBELİK ŞANSI AZALIYOR

Günümüzde tüp bebekte yaygın olarak mikroenjeksiyon yöntemi kullanılıyor. Tüp bebekte en yüksek başarı oranı, kadının 20’li yaşlarında olup ortalama % 60’dır. Tedavide gebelik şansı yaş arttıkça azalırken 40 yaşından sonra bu oran %20’nin altına düşmekte. Bu azalmanın en büyük nedeni ise yumurta (oosit) yaşlanmasıdır. Kadının yumurtaları anne karnında oluşur ve yaşla birlikte azalır. 32 yaşına gelmiş bir kadının ergenlik dönemine kıyasla yumurtalarının sadece %12’si kalmıştır. Tütün kullanan, Hashimoto tiroit hastalığı ve ailesinde erken menopoz öyküsü olan kadınlarda bu oran daha da düşüktür. Yumurta sayısındaki azalmaya ek olarak yaşla birlikte yumurta kalitesi de bozulur. Gebelik oluşsa bile düşük ve sakat çocuk riski artar. Bu nedenle infertil çifte tüp bebek tedavisine karar verildiğinde gereksiz zaman kaybetmemek büyük önem taşır.

İstatistiklere baktığımızda, son yıllarda tüp bebeğin en sık erkek faktörü ve azalmış yumurta rezervi nedenleriyle yapıldığını görüyoruz. Ancak şu unutulmamalıdır ki; tedavi öncesi her hasta, geçmişteki tedavi ayrıntıları da dahil olmak üzere bütünüyle değerlendirilmeli ve o hastaya uygun tedavi protokolü ile ilaç dozu seçilmelidir.