Kürtaj Nasıl Yapılır?

Kürtaj (tıbbi tahliye) bir cerrahi uygulamadır. Sadece Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olan, işinin ehli kişilerce uygun, steril şartlar altında yapılmalıdır.

Hastaya anestezi verildikten sonra vajina ve rahim ağzı özel solüsyonlarla dezenfekte edilip, ultrason eşliğinde işleme başlanır. Gebeliğin büyüklüğüne ve hastanın doğum yapıp yapmadığına göre seçilen plastik Carmen kanül ve plastik bir enjektörle vakum yapılarak rahim içi boşaltılır. Büyük gebeliklerde çok nadir olarak “küret” adı verilen aletlerle rahim içi kontrolü yapılır. İşlemin bitmesine yakın, hastaya, damardan ağrı kesici verilir.

Gebelik süresine ve rahim ağzının uygunluğuna göre ilaçlı (tıbbi) veya cerrahi yöntem tercih edilebilir.

İlk ilaç mifepriston’dan 24-48 saat sonra kürtajı tamamlamak için, 2. ilaç misoprostol içilir. Bu ilacın yan etkileri; bulantı kusma ve ishal, baş dönmesi-ağrıdır. Yarım saatte adet sancısından daha güçlü bir sancı başlar. En fazla 4 saatte şiddetli ve büyük pıhtılı kanama gözlenir. Düşük süreci genelde 6 saatte biter ve kanamanın şiddeti azalarak 3-7 günde normale dönülebilir.

Hamileliğin ilk 9 haftasında uygulanabilir, cerrahi kürtaja alternatif, düşük riskli,%99 etkili ve güvenli bir yöntemdir.

Tıbben 24 haftalık hamileliğe kadar kullanılabilir. Fakat erken dönem gebeliklerde başarı oranı daha yüksek, komplikasyon riski daha düşüktür.

Kendi mahremiyetinde ve istenirse tek başına tıbbi düşük yapma imkânı sunmaktadır.

Kürtajın tamamlanması birkaç gün sürer.
Bazen 4 hafta boyunca düzensiz-uzun süreli kanama ve ağır kramplar olabilmektedir.
İşlemin sonlandığından emin olmak için 2 hafta sonraya takip randevusu verilebilmektedir; progesteron hormon seviyesi kan testiyle ölçülebilir.
Düşük gerçekleşmediyse ek tabletler ya da cerrahi müdahale gerekebilir.
9 hafta sonrası gebeliklerde daha fazla dozda misoprostol almak ve hastanede kalmak gerekir.

Dinleneceğiniz yeri hazırlayın ve etrafınıza maksi pedler, yiyecekler yerleştirin.
Vakit geçirmenize yardımcı olacak kitap, film vb. ayarlayın.
Ağrılarınızı dindirmek için ağrı kesici kullanın. Kan sulandıran ağrı kesiciler içmeyin.
Karnınıza sıcak su yastığı koyun.
Gerekirse tuvalette daha uzun vakit geçirmeye gayret edin.

Tıbbi kürtajda kullanılan ilaçlardır. Özellikleri şu şekildedir:

Mifepriston (RU486): Ağız yoluyla alınır. Gebelik hormonu progesteron’un etkisini bloke ederek gebeliği durdurur.

Misoprostal: Rahim iç zarını embriyoyla birlikte parçalayarak vajinal kanamayla dışarı atar ve kürtajı tamamlar. Bu işlemlerin gerçekleşmesi için ağızdan ve vajinadan tablet formunda verilmektedir.

İlaçlar nadiren işe yaramayabilmektedir. Gebelik 9 haftalıksa ilaçlar tekrarlanabilir, aksi takdirde cerrahi kürtaj gerekebilir. Son ilaçtan 24 saat sonra kanama olmazsa derhal yardım alınmalıdır. Gebelik sonlandırılamadığında ilaçlar fetüsü mutasyona uğratabileceğinden bu kez kürtaj tıbben önerilmektedir.

Kanama soruları, adrenal yetmezlik ya da yüksek tansiyon gibi yaşamı olumsuz etkileyen rahatsızlıklara  sahip hastalara,
Uzun süredir steroid veya kan inceltici ilaç kullananlara,
İlacın etken maddesine karşı alerjik reaksiyon geliştirme riski olan kişilere önerilmez.

Beklenmedik bir ilişki veya doğum kontrolünde bir aksilik olduğunda kullanılabilir. Ne kadar erken alınırsa o kadar etkilidir. 3 gün sonrası çok geçtir. İdeali 12 saat içinde alınmalıdır. Ertesi gün hapları eczanelerden reçetesiz temin edilebilir ve fiyatları firmasına göre değişir.

Hamileliğin 5. haftasından itibaren uygulanabilen cerrahi kürtaj, rahim ağzı cerrahi aletlerin girmesine izin verecek kadar geniş olan her kadına yapılabilir. Hamilelik süresi arttıkça cerrahi kürtaj işlemi güçleşir. 5. haftadan erken yapılan kürtajlarda ise kürtaja rağmen hamilelik devam edebilir. Bu yüzden belirtilen süreden önce kürtaj yaptırılmamalıdır. Anestezi yöntemi ile uygulanan cerrahi kürtajların işlemi türüne göre değişmektedir.

Embriyoyu rahimden kazıyıp atmak için küretler ve kepçe kullanılmaktadır. Geçmişte sıkça kullanılan bu yöntem bugün daha çok biyopsi, biyolojik doku ve kalıntıları kazımakta uygulanmaktadır.

Günümüzün cerrahi küretaj tekniğidir ve tıbben 12 haftalık gebeliğe kadar uygulanabilir. Önce vajinaya serviks’i yumuşatıp genişleten tablet formunda bir ilaç yerleştirilir. Gerek duyulursa birkaç saat sonra ağızdan da verilir. Serviks kürtaja hazırlanınca vajinadan rahme vakumlu bir tıbbi cihaza bağlı küçük bir plastik tüp yerleştirilir ve embriyo rahimden süpürge gibi çekilmektedir. Lokal anestezi ya da enjeksiyon sedasyonla yapılır. Genel anesteziye gerek duyulmaz. 5-10 dakikalık bir işlemdir.

Hamileliğin 15. haftası ve sonrasında uygulanır. İlk aşama vakumlu cerrahiye benzer; serviks yardımcı ilaçlarla yumuşatılıp gevşetilir. Serviks biraz genişleyince içine tıbbi bir cihaz yerleştirilir. Bu cihaz, serviksi iyice genişletene kadar birkaç saat boyunca şişer.

Bazen bu işlem 1-2 gün sürebilir, hastanede kalmayı gerektirebilir. Rahim kürtaja hazırlanınca sedasyon ya da genel anestezi uygulanarak rahim ağzı nazikçe açılır, kepçeler ve vakum tüpü aracılığıyla embriyo alınır. 10-12 dakika sürebilir.

İşlem kısa sürer ve ilaç kürtajından daha az kanama olur. Hastanede uygulandığından komplikasyon riski düşüktür. En az 2 saatlik gözetimden sonra eve dönülebilir.

Vajinaya yabancı tıbbi alet sokulması rahatsız edicidir. Anestezi ve ağrı kesicilerin yan etkileri görülebilir. Lokal anestezi uygulanırsa vakumlu aspiratörün gürültüsü dâhil sürecin bilincinde olmak sinir bozucu olabilmektedir. En erken hamileliğin 5. haftasından sonra uygulanabilir.

Kürtaj sadece hamileliği sonlandırmakda kullanılmaz. Kadın hastalıklarının teşhis-tedavisinde probe küretaj, doğal bir düşüğün kalıntılarını temizlemede revizyone küretaj, kısırlık teşhisinde endometrial küretaj teknikleri kullanılabilmektedir.

Kürtaj lisanslı özel hastane-kliniklerde ve devlet hastanelerinde yapılır. Bu sağlık kuruluşlarının tam teşekküllü ve hijyen bakımından temiz olmaları, modern tıbbi cihazlar kullanmaları gerekmektedir. İşlem çoğunlukla uzman-tecrübeli jinekolog cerrahlar tarafından gerçekleştirilir. Dahiliye cerrahları da kürtaj ruhsatına sahiptir. Pratisyen hekimler eğitim programlarına katılıp lisans alarak kürtaj yapabilmektedirler.

Her kadın yasal gebelik süresinde (10 hafta) devlet hastanesinde kürtaj yaptırabilir ve masraf SGK tarafından karşılanmaktadır. Ancak genelde 6. haftadan sonra keyfi olarak uygulanmamaktadır. Geç dönem kürtajlarına ise hastanenin uzmanlarından oluşan bir heyetle karar verilmektedir.

Kürtaj (tıbbi tahliye) işlemi 10 ile 20 dakika arasında sürer. Hastanın kendine gelip, klinikten ayrılması için de yaklaşık yarım saate ihtiyacı vardır.

Kürtaj (tıbbi tahliye) işleminde kullanılan iki tür anestezi çeşidi vardır:

• Lokal anestezi (rahmin ağzının iğneyle uyuşturulup ağrı kesici verilmesi ile yapılır.)
• sedatif anestezi (genel anestezinin bir türüdür.)

Lokal anestezide hasta uyumaz, az da olsa kasıklarda ağrı hissedebilir. İşlem ortalama 5 dakika sürdüğünden, küçük hamiliklerde bu yöntem tercih edilebilir. Bu yöntemin avantajı, çok daha kısa sürede ayağa kalkıp yürüyerek evinize gidebilmenizdir.

Sedatif anestezi, hem işlem sırasında ağrı duyulmayacağı hem de işlemin hatırlanmaması açısından öncelikle tercih edilen bir çeşittir.  Anestezi uzmanı tarafından işlem öncesi hastanın değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastanın herhangi bir anestetik madde almasında engel teşkil edecek durumu saptanmaz ise sedatif ilaç koldan anestezi uzmanı tarafından verilir. Bu anestezi yöntemi için hastanın en az 6 saat aç olması, hiçbir şey yiyip içmemesi (su, kahve ve sigara dâhil), oruçluymuş gibi gelmesi gerekir. Bunda hasta tamamen uyur, hiçbir şey hissetmez ve işlem sonrası hemen uyanır. Ancak hastanın tamamen kendisine gelmesi ortalama 45-60 dakikayı bulabilmektedir.

Türkiye’de resmi olarak kullanılan, Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış bir düşük ilacı bulunmaz ve kullanılmamaktadır. Lütfen eczaneden bu tür ilaçları temin etmeye çalışmayınız!

Halk arasında “adet söktürücü” olarak bilinen ilaçlar çocuk düşürmek için kullanılmaz ve üstelik çocuğa zarar verirler; kesinlikle bu maksadla kullanılmaması gerekir!

Kürtaj bir aile planlaması yöntemi değildir!